Sounddesign maakt of kraakt je boodschap
Iedere animator kent het wel: Je hebt een prachtige animatie gemaakt, maar wat te doen met het geluid? Je zoekt op internet voor wat leuke geluidjes en een min of meer passend muziekje. Eigenlijk ben je best tevreden, maar je weet ook dondersgoed dat je er meer uit had kunnen halen… Voor de animatoren die hun animatie graag naar “the next level” zouden willen trekken, ben ik als onderdeel van mijn stageproject op zoek gegaan naar iemand die mij daar wel eens bij zou kunnen helpen.
Zo kwam ik terecht bij Juus Piek. Een sounddesigner in hart en nieren die alle aspecten van het vak beheerst. Hij spreekt voice-overs in, creërt sound effects maar componeert ook zijn eigen muziek voor zowel live-action films als animatie.
In welke fase van het animatie proces zou je het beste kunnen beginnen met het sounddesign?
“De storyboard fase. Je zou het geluid onder de animatie al moeten kunnen horen zodra je begint met het storyboard. Denk aan omgevingsgeluiden, muziek, sound effects en voice-over tekst. Wanneer je tijdens het uitwerken van je animatie rekening weet te houden met het sounddesign, wordt je animatie een stuk beter omdat je hier in een vroeg stadium je animatie kan bewerken aan de hand van de geluiden die je eronder wilt. Of juist andersom, je geluid bewerken aan de hand van de animatie die je wilt. Wanneer je een van de twee volledig uitwerkt zonder rekening te houden met de ander wordt het op het einde nog knap lastig om deze in goede harmonie samen te laten werken.”
Hoe en wanneer gebruik je muziek in animaties?
“Muziek moet je alleen gebruiken wanneer het daadwerkelijk waarde toevoegt aan je animatie en niet omdat ‘er maar wat onder moet’. Dit gebeurt helaas heel vaak. Bijvoorbeeld wanneer er een moment rust in de animatie valt, proberen sommigen dit te verbergen met een stuk muziek. Terwijl stiltes juist ook mooi en functioneel kunnen zijn en wat kunnen toevoegen aan een animatie. Mijn advies is, om wanneer je muziek gaat gebruiken te kiezen voor maatwerk muziek. Dit is muziek die precies bij de beelden van de animatie past. Hierdoor versterkt het de boodschap van de animatie op de juiste momenten.”
Hoe kan een voice-over je animatie versterken?
“Door deze interactie met de animatie te laten hebben. Eigenlijk moeten muziek, sound effects en voice-over elkaar versterken en absoluut niet tegenspelen. De voice-over is vaak leidend omdat je deze goed en duidelijk moet kunnen verstaan. Je boodschap moet ten slotte goed overkomen. Hij moet echter ook weer niet zodanig hard staan dat de sound effects erbij in het niet vallen. Dus een balans in volumes tussen aan de ene kant de muziek en sound effects en aan de andere kant de voice-over, is erg belangrijk.”
Heb je nog een gouden tip voor een sounddesigner die animaties maakt?
“Uitproberen, heel veel uitproberen. Dat is het leuke aan sound design. Vooral wanneer je het hebt over animaties. Animaties zijn getekend en bevinden zich vaak in een andere wereld dan de onze, waardoor geluiden niet hoeven zijn wat ze daadwerkelijk zijn. In live-action films moet een dichtslaande autodeur klinken als een dichtslaande autodeur. Het liefst nog van hetzelfde model auto. In een animatie kan een gek plopje al prima werken als dichtslaande autodeur. Dit hangt veel af van de stijl van de animatie en voor wie de animatie is bedoeld. De vrijheid die je daar hebt is geweldig. In animatie zijn er qua creativiteit geen regels wat betreft sounddesign. Ook moet je goed nadenken of je muziek in je animatie wilt gebruiken of niet. Wanneer je er voor kiest om muziek in te zetten, zorg er dan wel voor dat deze nut heeft in je animatie. Sound effects zijn ook iets om goed over na te denken. Bedenk welke acties je wel, of juist niet wil laten horen en op welke acties je de nadruk wilt leggen. En zoals ik eerder zei, is het ook altijd goed om je voice-over te laten interacteren met de animatie. Kortom: Sounddesign kan je boodschap enorm versterken maar ook totaal breken!”